Słowniczek skrótów i pojęć używanych na naszej stronie oraz na kanadyjskich stronach rządowych związanych z imigracją
(więcej pojęć wytłumaczonych po angielsku tutaj:
AOR – Acknowledgement of receipt; potwierdzenie przyjęcia wniosku (dot. zwykle aplikacji na PR związanej ze sponsorowaniem przez małżonka/konkubenta). (por. -> Sponsor)
Background check – sprawdzenie danych, procedura sprawdzająca historię kryminalną, medyczną i/lub bezpieczeństwa osób aplikujących o wizę w celu sprawdzenia, czy spełniają wymogi wizowe (zaświadczenie o niekaralności, czyli informacja o osobie, jest wymagane w prawie każdym programie imigracyjnym; badania medyczne są wymagane w EE, ale nie zawsze w IEC; kontrola bezpieczeństwa zwykle nie jest wymagana dla Polaków). Por. również -> Police certificate
CA – Kanada. Gdyby ktoś nie wiedział, do czego się odnosimy w postach
CAQ – Certificat d’acceptation du Québec, dokument z Ministerstwa Imigracji w prowincji Quebec (Ministère de l’Immigration, de la Diversité et de l’Inclusion [MIDI]), o który osoba aplikująca do pracy tymczasowej lub na studia w prowincji Quebec musi wystąpić (prowincja Quebec ma system imigracyjny osobny od reszty prowincji).
CBSA – Canada Border Services Agency, rządowa agencja kontrolująca, kto może wjechać na teren Kanady i w niej pozostać. Mają bardzo szerokie uprawnienia (porównywalne z tymi, które ma policja) i mogą np. Przeszukiwać ludzi, dokonywać aresztowań, konfiskować dokumenty lub dobra.
CEC – Canadian Experience Class; jedna z kategorii w EE, pozwalająca obcokrajowcom pracującym w Kanadzie i osobom pracującym, które niedawno skończyły studia w Kanadzie na aplikowanie o zezwolenie na pobyt stały (czyli osobom, które już są w Kanadzie) (por. -> PR).
CELPIP – The Canadian English Language Proficiency Index Program, jeden z dwóch testów językowych (poza IELTS) uznawanych w procesach imigracyjnych jako wyznaczniki znajomości języka angielskiego (por. -> CLB). Podejście do CELPIP nie jest jeszcze możliwe w Polsce, a tylko w Kanadzie (oraz USA, ZAE, Chinach…). Wyniki są ważne rok. tutaj
Certificate of nomination – certyfikat poświadczający nominację kandydata na pobyt stały przez prowincję w ramach PNP (programu nominacji prowincji).
CIC – Citizenship and Immigration Canada, urząd imigracyjny Kanady, jedyne rządowe źródło zawierające aktualne informacje dotyczące programów imigracyjnych – wszystkie oficjalne i prawdziwe informacje znajdują się na stronach CIC tutaj
CLB – Canadian Language Benchmark, standard oceny znajomości języka angielskiego dla imigrantów w Kanadzie, potrzebny zarówno w programie IEC, EE, jak i przy staraniu się o pobyt stały lub obywatelstwo. NIE jest to ogólna ocena z testu IELTS lub CELPIP (tzw. band score), tylko jej przeliczenie na podstawie informacji ze stron rządowych tutaj. Testy językowe ważne są zazwyczaj dwa lata (należy podejść do nich ponownie, jeśli ich ważność wygaśnie do czasu aplikowania na dany program imigracyjny). UWAGA: test TOEFL nie jest uznawany przy procesach imigracyjnych – można się nim posługiwać tylko przy aplikowaniu na studia (por. strony informacyjne poszczególnych uczelni).
Do oceny znajomości języka francuskiego używa się Niveaux de compétence linguistique canadiens (NCLC) (przeliczenie wyników testu TEF na CLB dostępne również w linku powyżej).
Common-law partner – partner, z którym przebywa się w konkubinacie/związku partnerskim; osoba, z którą żyło się co najmniej rok w związku takim jak małżeński; konkubinat ma w Kanadzie taki sam status prawny, jak małżeństwo, ale zwykle wymaga więcej dokumentów, żeby go udowodnić np. przy aplikacji sponsorskiej (potrzebne jest udowodnienie wspólnoty majątkowej, mieszkania razem oraz prawdziwości związku).
Co-op – (nazywany również internship lub work field placement, zależnie od szkoły lub pracodawcy); staż w Kanadzie. Odnosi się zarówno do jednego z typów wiz dostępnych w ramach programu -> IEC i wtedy nazywany jest International Co-op (jeśli studiujesz w Polsce, a do Kanady jedziesz tylko na staż, który musi być częścią Twojego planu studiów i w tej samej dziedzinie co Twój kierunek), jak i do ostatniego trymestru w wielu college’ach kanadyjskich (jeśli bierzesz udział w całym toku studiów w Kanadzie i program studiów kończy się właśnie stażem). W obu przypadkach na czas stażu wymagane jest wyrobienie pozwolenia na pracę.
COPR – Confirmation of Permanent Residency; list potwierdzający przyznanie zezwolenia na pobyt stały, który należy okazać urzędnikowi na przejściu granicznym.
CRS – Comprehensive ranking system, punktowy system oceniający kandydatów w ramach programu Express Entry (por. -> EE), służący do klasyfikacji profili jednych kandydatów w puli względem innych. CRS ocenia informacje, które wpisują kandydaci, takie jak umiejętności, doświadczenie zawodowe, umiejętności językowe, wykształcenie oraz inne wskaźniki (np. edukacja odbyta w Kanadzie, potwierdzona możliwość zatrudnienia w Kanadzie czy nominacja prowincji). tutaj
Dependant – osoba (małżonek, konkubent lub dziecko) będąca na utrzymaniu osoby mającej zezwolenie na pobyt stały lub będącej głównym kandydatem w programie imigracyjnym (por. -> Dependent child).
Dependent child – dziecko zależne od rodzica m.in. finansowo. Syn lub córka są uważani za zależnych od rodziców, jeśli dziecko ma mniej niż 19 lat i nie ma małżonka ani partnera ALBO jeśli dziecko ma więcej niż 19 lat i z powodu stanu fizycznego lub psychicznego było znacznie zależne finansowo od rodzica jeszcze zanim skończyło 19 lat.
DLI – Designated Learning Institution, desygnowana instytucja edukacyjna; szkoła w Kanadzie, do której student musi być przyjęty, aby móc wystąpić o wizę studencką (po 1.06.2014). Wszystkie licea oraz szkoły niższych szczebli są automatycznie desygnowane, a dla szkół policealnych (college, uniwersytety itp.) należy sprawdzić, czy szkoła występuje na liście: tutaj.
ECA – Educational Credential Assessment, ocena porównawcza wykształcenia; ocena służąca upewnieniu się, że posiadane wykształcenie spoza Kanady odpowiada konkretnemu wykształceniu kanadyjskiemu. Zrobienie ECA jest wymagane do uznania wykształcenia przy wypełnianiu profilu w Express Entry lub staraniu się o pobyt stały (należy podać numer otrzymany na ocenie) oraz może się przydać przy szukaniu pracy (pracodawcy łatwiej będzie zrozumieć, jakie wykształcenie mamy). Dostępnych jest 7 instytuacji akredytowanych (desygnowanych) przez CIC, ale zawsze warto sprawdzić, czy dana instytucja jest uznawana w prowincji, do której się udajemy oraz czy zajmuje się typem wykształcenia, które mamy. Jeśli wypełniamy profil EE z małżonkiem/konkubentem i chcemy dostać punkty za jego/jej wykształcenie, on/ona również musi przejść ECA. ECA jest ważne 5 lat. tutaj
EE – Express Entry; elektroniczny system zarządzania aplikacjami w następujących programach imigracyjnych: FSW (Federal Skilled Worker), FST (Federal Skilled Trades), CEC (Canadian Experience Class) oraz części PNP (nominacji prowincji). UWAGA: system Express Entry nie dotyczy prowincji Quebec. (por. -> CRS). tutaj oraz bardzo przystępna prezentacja tutaj
eMedical – narzędzie online, używane przez lekarzy zaaprobowanych przez CIC robiących badania medyczne, służące do zapisywania danych IME (Immigration Medical Exam, imigracyjne badanie medyczne) w systemie i przesyłania tych danych do CIC. Zaoszczędza to dużo czasu i jest o wiele wygodniejsze niż metoda papierowa. Badania medyczne są wymagane zawsze przy EE, a w przypadku IEC tylko wtedy, gdy kandydat planuje pracować w sektorze medycznym lub z dziećmi.
eTA – electronic travel authorisation, elektroniczna autoryzacja podróży; nowe wymaganie wjazdowe (od końca 2016 r.) dotyczące obcokrajowców z krajów niewymagających wizy, wjeżdżających do Kanady drogą lotniczą. Pozwala ono Kanadzie sprawdzić podróżnych zanim pojawią się w kraju. Autoryzacja jest podłączona elektronicznie do paszportu podróżnego i jest ważna 5 lat lub do końca terminu ważności paszportu (którekolwiek nastąpi jako pierwsze). eTA jest zazwyczaj automatycznie podłączona do zezwolenia na pracę wydanego po sierpniu 2015 r., ale zawsze warto sprawdzić przed podróżą, czy rzeczywiście ją mamy w dokumentach (i oczywiście wyrobić ją sobie [za 7 CAD], jeśli nie mamy zezwolenia na pracę, bo np. jedziemy do Kanady tylko turystycznie). tutaj
Family members – najbliżsi członkowie rodziny kandydata. W kontekście CIC oznacza to małżonka/konkubenta, dzieci kandydata oraz dzieci tych dzieci.
FST – Federal Skilled Trades; jedna z kategorii w EE; imigrant wybrany w ramach EE do aplikacji na pobyt stały, na bazie jego/jej zawodu (wymienionego na liście grup zawodów, głównie zawody z NOC poziomu B). tutaj
FSW – Federal Skilled Worker; jedna z kategorii w ramach EE; imigrant wybrany w ramach EE do aplikacji na pobyt stały, na bazie jego/jej wykształcenia (por. -> ECA), doświadczenia zawodowego (NOC typ 0 oraz NOC poziom A i B), znajomości języka ang. i/lub fr. oraz innych kryteriów, które uznano za pomocne ludziom w osiągnięciu sukcesu na kanadyjskim rynku pracy. Małżonkowie i dzieci kandydatów również są ujęci w aplikacji. UWAGA: Quebec wybiera kandydatów w ramach tej kategorii na podstawie odrębnego programu QSW (Quebec Skilled Worker). tutaj
IEC – International Experience Canada, program mobilności młodych (18-35 włącznie) ludzi oparty na umowach bilateralnych między Kanadą a wybranymi krajami. Program obejmuje 3 podkategorie: International Internship (Co-op) (dla studentów; wymagana oferta pracy lub potwierdzenie stażu w ramach studiów kandydata), Young Professionals (wymagana umowa z pracodawcą lub oferta pracy w dziedzinie kandydata) oraz Working Holiday (połączenie wakacji z pracą na otwartym pozwoleniu na pracę [niezwiązanym z jednym pracodawcą]). Każdy z programów zezwala na pracę przez maksymalnie 12 miesięcy, bez możliwości przedłużenia zezwolenia, ale z możliwością zmiany podkategorii na inną po min. 6 miesiącach od zakończenia poprzedniej (lub zostaniem z pracodawcą, jeśli zdobędzie LMIA albo staraniem się o zezwolenie na pobyt stały). Więcej dokładnych informacji tutaj.
IELTS – International English Language Testing System; jeden z dwóch testów językowych (poza CELPIP) uznawanych w procesach imigracyjnych jako wyznaczniki znajomości języka angielskiego (por. -> CLB). Podejście do IELTS jest możliwe w wielu krajach na świecie (również w Kanadzie). IELTS jest organizowany głównie przez British Council, ale akcenty używane w testach na słuchanie są celowo z różnych krajów anglosaskich. Wyniki są ważne rok. tutaj
IRCC – Immigration, Refugees and Citizenship Canada; kanadyjski urząd federalny, kontrolujący wjazd imigrantów do Kanady, pomagający uchodźcom i oferujący wiele programów pomagających przyjezdnym osiąść w Kanadzie.
LMIA – Labour Market Assessment Impact (dawniej LMO – Labour Market Opinion), badanie wpływu danej pracy na rynek pracy; dokument, który pracodawca kanadyjski musi zazwyczaj zdobyć przed zatrudnieniem obcokrajowca. LMIA rozpatrzone pozytywnie wskazuje, że istnieje potrzeba zatrudnienia obcokrajowca oraz że nie znaleziono Kanadyjczyka, który by daną pracę mógł wykonywać. Proces zdobycia pozytywnego LMIA zajmuje kilka miesięcy, wymaga od pracodawcy poniesienia kosztów aplikacji oraz umieszczenia oferty pracy. Niektóre sytuacje nie wymagają starania się o LMIA (nie jest ono również wymagane przy IEC): tutaj oraz ogólnie o LMIA: tutaj
LOI – Port of Entry Letter of Introduction; por. -> POE
NOC – National Occupational Classification; lista wszystkich zawodów na kanadyjskim rynku pracy. Opisuje każdy zawód odnośnie do rodzaju i poziomu umiejętności wymaganych w danym zawodzie. NOC jest wykorzystywane do tworzenia statystyk dot. rynku pracy oraz jako podstawa do tworzenia wymagań do niektórych wymagań imigracyjnych. NOC dzieli się na 4 podstawowe poziomy (A-D) oraz jeden typ (0 – menedżerski), a każdy zawód opatrzony jest indywidualnym czterocyfrowym kodem i używany np. na listach zawodów deficytowych w danej prowincji (np. w ramach PNP). tutaj
Non-accompanying family members – członkowie rodziny kandydata, zależni od niego finansowo, ale którzy nie imigrują do Kanady. Dotyczy to również małżonków, konkubentów, dzieci kandydata oraz dzieci tych dzieci. Osoby te muszą być umieszczone na aplikacji o zezwolenie na pobyt stały głównego kandydata. Powinny mieć zrobione badania medyczne, aby mogły być brane pod uwagę w procesie sponsorowania członków rodziny w późniejszym terminie.
OWP – open work permit, “otwarte” pozwolenie na pracę, które nie jest związane z żadnym konkretnym pracodawcą. Może być użyte do pracy u każdego pracodawcy poza takim, który złamał prawo lub oferuje usługi seksualne. Wydawane w ramach IEC Working Holiday oraz dla małżonków/konkubentów osób mających zezwolenie na pobyt stały lub małżonków/konkubentów osób będących studentami w Kanadzie (por. -> WP).
PNP – Provincial Nominee Program; program, zezwalający prowincjom i terytoriom na nominowanie kandydatów do wzięcia udziału w programach imigracyjnych. Obecnie za PNP otrzymuje się dodatkowe 600 punktów w ramach programu EE. Nominacje oparte są na umiejętnościach, doświadczeniu zawodowym, wykształceniu i umiejętnościach językowych i każda prowincja ma odrębne wymagania. Przed wybraniem prowincji warto zapoznać się z jej wymaganiami dotyczącymi udziału w PNP. Skróty używane dla poszczególnych PNP: Alberta AINP, British Columbia BC PNP, Manitoba MPNP, New Brunswick NBPNP, Newfoundland and Labrador NLPNP, Northwest Territories NTNP, Nova Scotia NSNP, Nunavut – nie ma własnego PNP, Ontario OINP, Prince Edward Island PEI PNP, Saskatchewan SINP, Yukon YNP.
POE – Port of Entry Letter of Introduction, występuje na forach internetowych zarówno pod nazwą POE, jak i LOI; jest to list, który otrzymuje się od IRCC, gdy ma się przyznaną wizę studencką lub pozwolenie na pracę. Jest on tylko potwierdzeniem, a NIE samą wizą lub pozwoleniem. List należy zatrzymać do okazania urzędnikom przy wjeździe do Kanady, aby tam otrzymać wizę studencką lub pozwolenie na pracę.
Police Certificate – zaświadczenie o niekaralności, wymagane dla każdego kraju, w którym przebywało się w sumie min. 6 miesięcy od ukończenia 18 roku życia. Dla Polski nazywa się „informacja o osobie” i zdobywa się je w KRK w sądach rejonowych. Dokument odbiera się osobiście w sądach lub konsulatach albo można wystawić upoważnienie dla innej osoby, aby odebrała dokument za nas. tutaj oraz tutaj i lista punktów odbioru zaświadczenia: tutaj. Opłata za wydanie dokumentu to 30 zł.
UWAGA: Dokument wysyłany pocztą przez urząd nie jest uznawany w procesach imigracyjnych, gdyż nie ma stempla urzędowego (a zatem powyższe opcje odbioru osobistego lub przez osobę upoważnioną nadal są jedynymi możliwymi).
Dokument międzynarodowy również nie jest uznawany, gdyż jest on ważny tylko w UE (a zatem nadal trzeba mieć jego tłumaczenie uwierzytelnione).
Pool – pula, może odnosić się do jednej z dwóch pul: albo pula kandydujących o pozwolenie na pracę w ramach IEC (na bazie losowania) albo pula kandydujących o zezwolenie na pobyt stały w ramach EE (na bazie punktacji).
Port of entry – (nie mylić z POE, używanym na forach) punkt wjazdu na teren Kanady – lotnisko, granica lądowa lub morska. W tym miejscu zazwyczaj dostaje się pozwolenie na pracę (choć ostateczna decyzja i tak zawsze zależy od urzędnika).
Post-graduation work permit – pozwolenie na pracę dla absolwentów; dokument wydawany przez CIC studentom spoza Kanady, którzy ukończyli zaaprobowany program w odpowiedniej instytucji szkolnictwa wyższego w Kanadzie, biorącej udział w Programie Pozwoleń na Pracę dla Absolwentów oraz aplikowali o wydanie tego dokumentu w ciągu 90 dni od ukończenia wszystkich zajęć wymaganych w programie. Zezwala posiadaczowi pozwolenia na legalną pracę w Kanadzie po ukończeniu studiów.
Post secondary institution – szkoła szkolnictwa wyższego (college, uniwersytet lub instytut technologiczny), która wymaga ukończenia liceum (high school).
PR – permanent resident; osoba posiadająca zezwolenie na pobyt stały na terenie Kanady, ale nie mająca jeszcze kanadyjskiego obywatelstwa. Osoba imigrująca do Kanady dostaje wizę pobytu stałego (PR visa), następnie status osoby z zezwoleniem na pobyt stały (PR status) oraz kartę pobytu stałego (PR card).
Proof of funds – potwierdzenie możliwości finansowych imigranta (nie dotyczy osób, które już mają ważną wizę pracowniczą i ofertę pracy oraz osób, które zostały zaproszone do udziału w CEC), potwierdzające, że może utrzymać siebie i swoją rodzinę w Kanadzie. Kwota jest zależna od liczby członków rodziny – również gdy nie imigrują razem z kandydatem. UWAGA: kwoty podane obecnie na stronie (12 700 CAD dla jednej osoby) są stanem na 2019 r. – co roku kwota ta ulega zmianie (zazwyczaj na wyższą). tutaj
Regulated Occupation – zawód regulowany; zawód, który ma wyznaczone własne standardy wykonywania. Wymaga wyrobienia licencji lub certyfikatu albo rejestracji w jednostce regulującej dany zawód. Dany zawód może w jednych prowincjach być regulowany, a w innych nie. Około 20% zawodów w Kanadzie ma status regulowany, więc warto to sprawdzić przez przyjazdem.
Representative – przedstawiciel; osoba mająca upoważnienie osoby biorącej udział w procesie imigracyjnym do Kanady. Przedstawiciel może być opłacany przez kandydata lub nie. Gdy ktoś upoważnia przedstawiciela do działania w ich imieniu, może również upoważnić CIC do udzielania informacji dotyczących ich sprawy danej osobie. Działalność przedstawicieli jest regulowana prawnie przez CIC.
Residence requirement (permanent resident) – wymaganie dotyczące czasu przebywania w Kanadzie do utrzymania statusu pobytu stałego. W większości przypadków osoby posiadające zezwolenie na pobyt stały muszą przebywać w Kanadzie przynajmniej dwa lata (730 dni) w ciągu 5 lat.
Settlement funds – koszty osiedlenia się; wystarczające i dostępne środki finansowe, których posiadanie imigranci muszą udowodnić, aby móc osiąść w Kanadzie. Środki te muszą być dostępne (czyli np. nie mogą to zazwyczaj być lokaty długoterminowe), możliwe do swobodnego dysponowania (nie mogą to być np. środki z podkonta innej osoby) oraz wolne od długów/pożyczek lub innych zobowiązań finansowych. Środki te będą służyły do pokrycia opłat, kosztów przeprowadzki oraz innych kosztów osiedlenia się w Kanadzie.
Sponsor – obywatel kanadyjski lub osoba mająca zezwolenie na pobyt stały, która ma przynajmniej 18 lat i która zgodnie z prawem utrzymuje członka rodziny, starającego się o zezwolenie na pobyt stały w Kanadzie.
TEF – Test d’Evaluation de Français, jedyny test uznawany w procesach imigracyjnych jako wyznaczniki znajomości języka francuskiego, zazwyczaj wymagany przy imigracji do prowincji Quebec. (por. -> CLB) tutaj
TOEFL – Test of English as a Foreign Language, test potwierdzający znajomość języka angielskiego, ale uznawany wyłącznie na większości uczelni – NIE jest uznawany w procesach imigracyjnych (nie ma odpowiednika CLB) tutaj
Valid job offer – ważna oferta pracy; pisemna oferta pracy dla kandydata biorącego udział w procesie EE. Oferta musi być: a) na płatną pracę na pełen etat (min. 30 godz./tydz.), bez przerw w zatrudnieniu; b) na pracę niesezonową i na okres min. roku; c) na pracę z wykorzystaniem umiejętności w typie 0 lub na poziomie A lub B z listy NOC oraz d) z załączeniem LMIA (o ile nie jest wykluczona z tego obowiązku).
WP – Work Permit; pozwolenie na pracę, dokument, wydawany przez CIC, uprawniający do legalnej pracy w Kanadzie. Określa warunki, na jakich pracownik może pracować, m.in.: rodzaj wykonywanej pracy, pracodawcę, dla którego może pracować, miejsce wykonywania pracy ORAZ czas wykonywanej pracy.
WH – Working Holiday visa; jeden z typów wiz dostępnych w ramach programu -> IEC. Wiza jest wizą otwartą (nie jest przypisana do jednego konkretnego pracodawcy), nie trzeba na niej pracować przez całe 12 miesięcy, można zmieniać pracodawców, lokalizacje, nie trzeba mieć oferty pracy.
YP – Young Professionals visa; jeden z typów wiz dostępnych w ramach programu -> IEC. Wiza jest związana z jednym konkretnym pracodawcą w jendej lokalizacji i trzeba mieć do niej ofertę pracy, która przyczynia się do naszego rozwoju zawodowego. Od 2015 r., praca ta musi być w NOC 0, A lub B.