W Kanadzie związki partnerskie – zarówno hetero-, jak i homoseksualne – są legalne – można żyć razem “ot tak”, można zarejestrować związek partnerski lub też wziąć ślub, by żyć w związku małżeńskim. Czy w każdej prowincji są takie same przepisy?
Uwaga, na potrzeby imigracji, związek common-law to 12 miesięcy udowodnionego życia razem niezależnie od prowincji. Informacje, jak taki związek udowodnić znajdziecie tutaj.
Ostatnie orzeczenie w B.C. (2013), które przyznaje związkom partnerskim po min. dwóch latach wspólnego życia takie same prawa podstawowe, jak parom małżeńskim, rzuca światło na to, jak takie pary są traktowane w innych prowincjach.
Związki common-law odnoszą się tam zwykle do par, które żyją w podobnym do małżeństwa układzie, ale bez ślubu lub innych dokumentów prawnych zatwierdzających taki związek.
Oto spojrzenie na niektóre z największych nieporozumień dotyczących różnych prawodawstw na terenie Kanady.
- Czy związki partnerskie są takie same w całym kraju?
Zgodnie z prawem związki partnerskie podlegają prowincjonalnej jurysdykcji, a więc to, co stanowi taki związek i w jaki sposób jest on rozumiany, zależy od konkretnej prowincji.
British Columbia decyzją 18 marca 2013 r. traktuje partnerów mieszkających razem tak samo jak małżeństwa – jest to nowa definicja “spouse”. Pary ze związku partnerskiego w B.C. mieszkające razem min. dwa lata mają te same prawa i obowiązki, co pary małżeńskie.
W Albercie common-law są określane jako “adult interdependent partners”. Związek partnerski jest wtedy, gdy para żyje razem przez trzy lata lub dłużej albo ma dziecko i mieszka razem.
W Nowej Fundlandii po dwóch latach życia w konkubinacie para może być uznana za związek partnerski. W Nowej Szkocji para musi żyć razem przez dwa lata zanim będzie miała prawo do jakiegokolwiek wsparcia formalnego/prawnego itp. partnera – do tego czasu nie będą oni uprawnieni do roszczeń, w tym domu lub samochodu. Aby partnerzy mieli takie same prawa, mogą zarejestrować się jako “domestic partnership” na mocy Nova Scotia Vital Statistics Act.
Aby para mogła być traktowana jako common-law w Ontario i Manitobie, muszą mieszkać ze sobą w związku partnerskim przez trzy lata lub dłużej albo rok z dzieckiem. W Manitobie można zarejestrować swój związek w Vital Statistics Registry.
Sędzia z Ontario, Harvey Brownstone, powiedział, że nie ma rejestracji w jego rodzinnej prowincji. W rzeczywistości, jak wskazuje w Ontario, “common-law” jest bardziej potocznym terminem w języku ojczystym.
“Nie ma w Ontario związków partnerskich – termin ten nie istnieje”.
Quebec jest jedyną prowincją, która nie uznaje związków partnerskich. Sąd Najwyższy Kanady orzekł w styczniu 2013 r., że prowincje mają prawo decydować, czy pary common-law powinny mieć te same prawa, co pary małżeńskie, a zatem pozwoliło Quebecowi kontynuować wykluczanie uznania w prawie związków common-law niezależnie od tego, jak długo dwie osoby razem mieszkały.
“W legislacji nie ma żadnych udogodnień [dla partnerów w związkach common-law]”, powiedział Robert Teitelbaum, prawnik z Quebecu specjalizujący się w prawie rodzinnym.
“Możliwe są udogodnienia takie jak dzielenie się quebeckim planem emerytalnym lub niektóre umowy na potrzeby dziedziczenia … Ale to jest niezależne od faktycznego prawodawstwa prowincjonalnego”.
- Czy aktywa są rozdzielane w przypadku zerwania?
Życie razem w relacji podobnej do małżeństwa może dać prawo “common-law” w większości prowincji, ale nie daje to prawa do podziału własności nabytej w czasie związku, chyba że między partnerami zostało spisane porozumienie o współposiadaniu lub inna forma porozumienia prawnego.
W Ontario “w takich związkach [partnerskich] nie ma czegoś takiego jak własność małżeńska”, powiedział sędzia Brownstone. “Stosujemy prawo tzw. domniemanego powiernictwa w celu ochrony praw własności, więc jeśli ktoś żyje w związku partnerskim i wnosi wkład w dom, co do którego druga osoba ma prawo własności – np. płacąc za remonty albo zajmując się budynkiem – to może on/-a złożyć roszczenie o mienie”.
Brownstone dodał, że nie jest to w jakikolwiek sposób oparte na tych samych zasadach co w małżeństwie. Dodał, że raczej “opiera się to na prawie powstałego zaufania. Stosujemy prawo zaufania w celu ochrony praw własnościowych ludzi w związkach common-law”.
Dlatego właśnie ta decyzja z B.C. jest taka wyjątkowa – ponieważ teraz pary, które mieszkały razem przez dwa lata mają prawo do podziału 50/50 długów i aktywów – z wyłączeniem własności lub spadków, które należały do kogoś przed wejściem w związek (czyli podobnie jak w małżeństwie w Polsce).
Brak uznawania związków partnerskich przez Quebec oznacza, że w przypadku np. rozstania – właściciel zatrzymuje, co jego.
“Jeśli ktoś rości sobie prawa do czyjejś własności, to może, jak każdy, wnieść pozew w tej sprawie, ale nie ma to nic wspólnego z faktem, że żył z daną osobą w związku.”, powiedział Teitelbaum.
Zasadniczo może to mieć miejsce zarówno w przypadku współlokatorów, jak i par, jeśli chodzi o prawo cywilne.
- Czy o ile nie jesteś żonaty, nie masz prawa do wsparcia małżeńskiego w razie rozpadu związku?
Jest mało prawdopodobne, aby osoby, które były w związku common-law, zajmowały się wsparciem partnera, gdy zdecydują się na rozstanie, ale jest to możliwe, w zależności od innych czynników.
Podobnie jak w małżeństwie, alimenty na partnera nie są automatyczne, ale są udzielane tylko wtedy, gdy któraś ze stron faktycznie ma do nich prawo.
Według Justice Brownstone, możliwe jest wsparcie dla partnera ze związku partnerskiego w Ontario, jeśli w efekcie rozstania wystąpią “konsekwencje ekonomiczne”. Jeśli jedna osoba w związku wspierała regularnie drugą osobę – lub, na przykład, jedna osoba musiała zrezygnować z pracy w celu opieki nad dzieckiem – wtedy mogliby mieć prawo do wsparcia dla par.
“Jeśli para mieszka razem przez trzy lata i nie ma dzieci, są traktowani jak małżonkowie w kontekście wsparcia”, powiedział Brownstone, ale podkreślił, że “wsparcie to nie jest takie powszechne”.
W Albercie osoba ze związku partnerskiego może złożyć wniosek o wsparcie partnerskie, to samo mogą zrobić pary common-law w Nowej Fundlandii. Zgodnie z ustawą o usługach rodzinnych w Nowym Brunszwiku, wsparcie dla małżonków możliwe jest również dla common-law.
- Czy dzieci nie wpływają na stan prawny?
Obecność dzieci może istotnie wpłynąć na to, jak w oczach prawa uznawany jest związek dwóch osób. Kiedy para mieszkająca razem ma dziecko, często uznawana jest przez prawo jako pełnoprawny związek partnerski dużo szybciej niż osoby bezdzietne.
Nawet w Quebecu, gdzie praktycznie nie ma korzyści dla par common-law, dzieci należą do nielicznych “okoliczności łagodzących”.
Według Teitelbauma, jeśli dwoje ludzi w Quebec mieszka razem i ma ze sobą dziecko, ale tylko jedna osoba ma dom, druga może złożyć wniosek o częściowe użycie domu podczas początkowej fazy separacji – ale tylko dla dobra dziecka.
Oryginalny artykuł tutaj.
Jak są traktowane różne związki oraz kiedy są uznawane przy rozliczeniu podatkowym znajdziecie tutaj.
